عضو جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی گفت:اگر مشخص بشود که در حمله به سفارت عربستان، دست دشمن در کار بوده خیلی از ابهام‌ها و اتهام‌های ناروا به کنار خواهد رفت.
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم،هفته نامه خبری ،تحلیلی صدا در شماره 69خود گفت وگویی پیرامون حوادث سفارت عربستان و عملکرد سیاست خارجی دولت با مجتبی شاکری عضو شورای شهر تهران و جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی داشته است.
با توجه به تحلیل‌های مختلفی که درباره حمله به سفارت عربستان مطرح شده، شما کدام نیروها را در این کار موثر می‌دانید؟
پاسخ اول من این است که هنوز رسیدگی به این پرونده، در دستور کار وزارت اطلاعات و قوه قضائیه است و ترکیب این حمله‌کنندگان را نمی‌دانم اما اینکه در پی رفتارهای جنایتکارانه عربستان این اقدام‌ها پیش آمده شاید طبیعی باشد عربستان و آل سعود جفاهای بسیاری به ما کردند، سقوط قیمت نفت سنگ‌اندازی در مسیر برجام، پاسخگو نبودن در برابر فاجعه منا، داعش در سوریه و عراق، جنگ در یمن و مجموعه این عوامل نظام و مردم را در یک شرایطی قرار می‌دهد که دیگر تاب و تحمل این فشارها را ندارند و می‌خواهند در بزنگاه خشم خود را ابراز کنند.
البته همه سران نظام روش اعلام اعتراض‌ها را در قالب قوانین و عرف بین‌المللی و روش‌های دیپلماتیک تایید می‌کنند.
بله این مقدمه را گفتم که فشار اقتصادی در شرایطی قرار داده که از عملکرد دولت آل سعود نارضایتی داشته باشند من فکر می‌کنم این واقعه ذهن همه را به خود درگیر کرد که کاری انجام دهند ولی سنت ما در برخورد با سفارتخانه‌ها رعایت رویه قانونی است و اگر کشوری حرکت‌های علیه ما انجام دهد سنت ما در مواقع لازم اعتراض بوده نه برخوردهای تخریبی و خشونت‌آمیز شاید مشابه تسخیر لانه جاسوسی در طول تاریخ جمهوری اسلامی هیچ وقت تکرارنشده و حمله و تخریب سفارت عربستان سرشار از ابهام و نیازمند کشف لایه‌های پنهان آن توسط دستگاه اطلاعاتی – امنیتی و قضایی است.
آیا میان حمله به سفارت عربستان با تجمع‌هایی که در زمان بررسی برجام، مقابل مجلس و قم برگزار شد، می‌توان ارتباط معناداری برقرار کرد؟
جنس مسائل با همدیگر تفاوت می‌کند، الان خبرهایی که در مورد سفارت عربستان می‌رسد، نشانه این است که در حمله به سفارت عربستان بحث‌های دیگری مطرح بود یا خود دشمن در این قضایا ورود داشته که فضایی را ایجاد کند و البته یک عده هم غفلت کردند اما برجام و تجمع در مقابل مجلس بحث چالشی است که به صورت خوبی اداره شد. هم در داخل مجلس و هم در گفت‌وگوهای صداوسیما و میزگردهایی که در دانشگاه و بیرون از دانشگاه برگزار می‌شد نشان از اهمیت بحث و جایگاه گفت‌وگو در میان طیف‌های فکری- سیاسی بود و دولت و مجلس هم منعی برای گفت‌وگو و نقد ابعاد بر جام نگذاشتند. مهمتر از همه اینکه این مذاکرات به صورت مستقیم پخش شد. در واقع نظام باب نقد و گفت‌وگو را برای همه باز گذاشت.
در مقابل تحلیل شما، تحلیل دیگری مطرح است، اینکه یکی از اهداف حمله‌کنندگان به سفارت عربستان تضعیف سیاست خارجی دولت بوده است.
اگر مشخص بشود که در حمله به سفارت عربستان، دست دشمن در کار بوده خیلی از ابهام‌ها و اتهام‌های ناروا به کنار خواهد رفت. ما تخریب و به آتش کشیدن سفارتخانه را خلاف سیاست‌های نظام می‌دانیم و نفع هیچ گروهی در این حمله نیست. باید توجه کرد که ما بزرگترین ضربه را از آل سعود در اقتساد نفتی و فضای بین‌المللی خورده‌ایم و تخریب سفارت گزینه مناسبی برای انتقام گیری از عربستان نیست برای مخالفان و منتقدان دولت فهرست مطولی از جنایات و بی‌خردی‌های محکمه‌پسند آل سعود مطرح است که نیازی به متمسک شدن به رفتاری همچون تخریب سفارتخانه آنها نیست. نقش تخریبی آل سعود در برجام که کشورهای 1+5 در آن حضور داشتند می‌توانست گزینه مناسب‌تری برای اعلام مخالفت باشد.
ارزیابی شما از اطلاعیه دکتر روحانی و دستور ایشان به وزارت کشور و وزارت اطلاعات و نامه‌ای که برای بررسی خارج از نوبت پرونده سفارت عربستان در قوه قضائیه نوشته شده، چیست؟
به نظر می‌رسد دولت باید سوار بر موج می‌شد. این موضوع برای دولت فرصتی بود که می‌توانست گروه‌ها را راهنمایی کند و مردم و احساسات آنها را در کانالی قرار دهد که آن کانال برای دولت، ارزش افزوده داشته باشد. من در مذاکرات بین‌المللی و مجامع حقوقی این هوشمندی را در این رفتارها ندیدم. حتی نوع واژه‌هایی که وزارت امور خارجه استفاده می‌کند مثل «عربستان اشتباه کرد» یا «شتابزده عمل کرده» واژه‌های درستی نیستند. عربستان برای این رفتارها طراحی دارد ما اگر دشمن خود را ابله و بی‌استراتژی بپنداریم، ذکاوت و هوشمندی خودمان را زیر سوال برده‌ایم. باید بپذیریم که آنها راهبرد و استراتژی دارند و بیش از صدمیلیارد دلار کسری بودجه و هزینه تسلیحاتی عربستان برای همین طرح‌ها هزینه شده است. ادبیات منفعلانه به کار گرفته شده توسط وزارت امور خارجه مناسب ما نیست.
چرا قائل به این هستید که عربستان براساس راهبردهای تدوین شده خود عمل می‌کند ولی هوشمندی وزارت امور خارجه خود را قبول ندارید؟
من فکر می‌کنم همان تحلیلی که شما در اول بحث خودتان داشتید، یعنی اینکه عده‌ای می‌خواهند دولت را تضعیف کنند، باعث بروز چنین ادبیاتی می‌شود شاید وزارت امور خارجه هم چنین تحلیلی داشته باشد و من معتقدم چون مبنای این تحلیل درست نیست، نوع عملکرد و واکنش هم به گونه‌ای دیگر تعریف می‌شود ما اگر تحلیل‌مان این باشد که خود عربستان آگاهانه شیخ نمر را اعدام کرد می‌دانست که برای این اعدام ایران اعتراض خواهد کرد. بالاخره عربستان آگاهانه دست به این اقدام زد و آن موقع دکتر روحانی و سخنگوی وزارت امور خارجه می‌آمدند وسط ماجرا و بر موج سوار می‌شدند و اعلام تجمع می‌کردند در محلی دیگر و با یک سازوکار دیگری یعنی هدایت کردن جمعیت و اطمینان دادن به جامعه که ما حرف شما و ابراز نفرت شما را فهمیدیم و تحلیل خود را ارائه می‌دادند، مردم در میدان وزارت امور خارجه وارد می‌شدند چون این تحلیل شکل نگرفت حالا چاره‌ای ندارند و باید عذرخواهی کنند چون موضع وزارت امور خارجه از موضع فرادستانه تبدیل شد به موضعی که الان نمی‌داند با این مردمس رشار از نفرت جنایت صورت گرفته چه کار کند عربستان را راضی کند یا جواب مردمی که آتش خشم‌شان شعله گرفته را بدهد؟
آیا سایر قوا و جناح‌های رقیب دولت با دستور رئیس جمهور جهت برخورد با عوامل این حادثه همراهی خواهند کرد؟
وقتی رئیس‌جمهور بی‌فاصله و کم‌توجه نسبت به نفرت مردم از آل سعود، نامه‌ای را به طور علنی منتشر می‌کنند که دوسوم آن سخن از گروه‌های خودسر و افراطی است و هیچ شناسه‌ای از انها به دست نمی‌دهند و از قوه قضائیه می‌خواهند که رسیدگی کنند. این شائبه ایجاد می‌شود که برخورد جناحی در این قضیه اتفاق افتاده، در حالی که باید دکتر روحانی طبق رایزنی‌هایی که با دستگاه قضایی و اطلاعاتی – امنیتی داشت آنها را بر این تکلیف می‌گماردند تا حلق مطلب مشخص شود و پای رقبای سیاسی بی هیچ دلیل مشخص به این ماجرا کشیده نشود و نتیجه را با صبوری اعلام می‌کردند. واژه‌های خودسر، افراطی و… به کار رفته در نامه همان واژه‌هایی هستند که قبلا در کوی دانشگاه و فتنه 88 استفاده شده و استفاده از این واژه‌ها در کنار تحلیل‌های کینه‌ورزانه رسانه‌های معاند، سیاسی کردن ماجراست. اگر ما به این نکته برسیم که دست پنهان دشمن در این قضایا بوده و ربطی به جناح‌ها نداشته، چه کار باید بکنیم؟ باید دستگاه اطلاعاتی – امنیتی و قضایی با شجاعت اعلام کنند و رویه‌ای این چنین، قوام بخش وحدت ملی ماست. شتاب‌زدگی و ادبیاتی که دکتر روحانی در نخستین موضع به کار گرفتند، می‌توانست با ملاحظاتی وحدت بخش باشد پیش فرضی را مشاوران به آقای روحانی داده‌اند که کسانی می‌خواهند سیاست خارجی دولت را زیر سوال ببرند اما این تحلیل از مبنا غلط است.
این گفت و گو را در سایت خبرگزاری تسنیم مشاهده بفرمائید.
