فعالیت موازی سازمان فرهنگی_هنری شهرداری تهران و معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران، سالهاست که مورد انتقاد اهالی فن قرار گرفته، دو سازمان موازی که برنامه‌ها و اهداف یکسان؛ اما ردیف بودجه، اعتبارات و.. متفاوتی دارند و برهمین اساس برای پاسخگویی به چرایی‌های این مسئله، با کمیته فرهنگی شورای شهر تهران به گفت‌وگو نشسته‌ایم تا در مورد ابعاد مختلف این دو سازمان و معاونتی که وظیفه ترویج فرهنگ در شهر را دارند سخن بگوییم.
مجتبی شاکری در گفت‌وگو با ایسنا، در مورد موازی‌کاری معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری و سازمان فرهنگی هنری گفت: درخصوص فاصله بین سازمان فرهنگی و هنری و معاونت فرهنگی و اجتماعی، یک بحث حقوقی گسترده وجود دارد.
وی با اشاره به جریان حسابرسی‌های سالانه از سازمان‌های فرهنگی شهرداری تصریح کرد: 21 سازمان و 19 شرکت تحت نظارت قانونی شهرداری وجود دارند که محدوده نظارت و کنترل شورا تا پشت درهای آنها است؛ چراکه برای این سازمان و شرکت‌ها اساسنامه و ساختار حقوقی مشخصی تعریف شده و براساس قانون ساختار آنها یا شورایی و یا به صورت هیئت‌مدیره یا هیئت امنایی اداره می‌شوند که یک مجموعه مستقل محسوب شده و به لحاظ سیاست‌گذاری نیز برنامه‌های مصوب خود را پیگیری می‌کنند و حسابرسی نیز در ساز و کار خودشان صورت می‌گیرد و به دلیل ساختار حقوقی که این سازمان‌ها و شرکت‌ها دارند، شورا به عنوان ناظر بالادستی شهرداری نمی‌تواند بر روی آنها امرو نهی مستقیم داشته باشد، چراکه ساختار حقوقی خود را دارند.
رییس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران با اشاره به مشکلات پیش آمده درباره حسابرسی از شرکت‌ها و سازمان‌های شهرداری به طرح تجمیع حسابرس اشاره کرد و گفت: مهدی چمران به عنوان رئیس شورای شهر تهران و قالیباف به عنوان شهردار تهران طرح تجمیع حسابرس و انتخاب یک حسابرس مشترک را در قالب تفاهم نامه امضاء کردند تا تفاوت نظر در حسابرسی‌ها رفع شود که من طی تذکراتی استدلال‌های خود را در راستای مخالفت با این طرح بیان و اعلام کرده‌ام که تجمیع و انتخاب یک حسابرس، نه تنها مساله را حل نمی‌کند؛ بلکه مشکلات حقوقی جدیدی را رقم می‌زند چراکه مساله ما در شرکت‌ها و سازمان‌های شهرداری تهران این است که از لحاظ حقوقی و ساختار تشکیلاتی، حسابرس این شرکت‌ها باید نتایج حسابرسی را به هیئت مدیره یا هیئت امنای خود گزارش کنند و داوری و نظارت آن ها در آن ساختار فصل الخطاب است . قرار دادن نسخه ای از حسابرسی در اختیار شورا تکلیفی غیر قانونی و نظر شورا فاقد اثر الزام آور و تکلیفی برای آن هاست.
شاکری با بیان اینکه اظهارنظر شورا نسبت به این دست حسابرسی ها در درجه دوم قرار دارد و براساس ساختار تشکیلاتی سازمان‌ها و شرکت‌ها، حسابرس باید در درجه اول، بررسی‌های خود را در اختیار هیات مدیره شرکت قرار دهد، گفت: باید قبول کنیم که شورا نسبت به بررسی و حسابرسی از شرکت‌ها و سازمان‌های شهرداری تهران هیچ کاره است، چراکه ما از لحاظ قانونی حق اظهارنظر نداشته و در صورت امضای تفاهم‌نامه فی‌مابین چمران و قالیباف برای انتخاب یک حسابرس مشترک جایگاه شورا به یک ناظر درجه چندم و غیرقانونی پائین می آید . در چنین فضائی با جلسات زیاد و مشقت‌های فراوان توانستیم این تفاهم‌نامه را نقض کنیم.
عقب نشینی شورا در حسابرسی از شهرداری
وی با بیان اینکه حجم کارها در شورا و بررسی لوایح و طرح‌ها به قدری است که شورا نمی‌تواند نظارت‌های میدانی خود را افزایش دهد و خلاءهای قانونی در نظارت بر شرکت‌ها و سازمان‌های شهرداری را سامان دهد، گفت: شورا در نظارت و حسابرسی از سازمان‌ها و شرکت‌ها عملا عقب‌نشینی کرده و باید اعضای شورا در رفع این اشکالات حقوقی و ساختاری شرکت‌ها و سازمان‌ها که جایگاه شورای شهر به عنوان یک نهاد نظارتی بالادستی را نادیده گرفته است؛ گام موثری بردارند.
رییس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران در مورد حذف اختیارات شورا گفت: در برنامه 5 ساله ششم ، دولت به دنبال اخذ اختیارات از شورا و شهرداری‌ها است و با اینکه می‌بینیم این موضوع در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب نشده اما مجددا دولت همان پیشنهاداتش را در قالب لایحه جدید مدیریت شهری دوباره به مجلس شورای اسلامی می‌آورد و جای سوال است که چرا وقتی مجمع این پیشنهادات را رد می‌کند، دولت مجددا در قالب لایحه جدید تر این پیشنهادات را مطرح می‌کند.
شاکری با بیان اینکه اقتدار، امر تعطیل‌برداری نیست و دستگاه‌های اجرایی به دنبال افزایش اختیارات خود هستند، گفت: بلا استثناء همه دولت‌ها به طور آشکار و پنهان به دنبال آن بودند که در انتخابات مجلس و شورای شهر سهمی داشته باشند، لذا دریافت اختیارات شوراها و شهرداری‌ها یک استراتژی است.
معاونت فرهنگی عملکرد قابل قبولی نداشته
مشکلات حقوقی فی‌مابین سازمان فرهنگی و هنری و معاونت فرهنگی و اجتماعی
وی با بیان اینکه معاونت‌های فرهنگی شهرداری‌ها نیز عملکرد قابل قبولی نداشتند و همین موضوع دستاویزی برای اخذ اختیارات آنها و تفویض آن به وزارت فرهنگ شده است، گفت: براساس مصوبه سال 87 مجلس، فعالیت‌های فرهنگی – هنری شهرداری‌ها باید در قالب سازمان فرهنگی و هنری دیده شود و همچنین 4 درصد از درآمد شهرداری‌ها نیز به این سازمان اختصاص داده شود و باید شهرداری‌ها تلاش کنند که امکانات مورد نیاز این سازمان را تامین کنند و حالا مجلس این تصمیم را به هر دلیلی در یک برهه زمانی گرفته اما از همان زمان مشکلات حقوقی فی‌مابین سازمان فرهنگی و هنری و معاونت فرهنگی و اجتماعی جاری شد، چراکه هر سازمان و شرکتی که بخواهد در محدوده فعالیت‌های شهرداری‌ها ایجاد شود، باید به گونه‌ای تعریف شود که مورد نظارت شوراها باشد و امر و نهی‌های شورا بر آن جاری شود.
هیات مدیره تشریفاتی سازمان فرهنگی_هنری شهرداری تهران
ایجاد معاونت فرهنگی در مقابل سازمان فرهنگی هنری
رییس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران با بیان اینکه سازمان فرهنگی و هنری به صورت هیات مدیره‌ای تشکیل شد که حتی سالی یک بار هم هیات مدیره آن حتی به صورت تشریفاتی و به زور نیز تشکیل نمی‌شود، گفت: پس از تصویب مجلس نه تنها امور فرهنگی، هنری، اجتماعی و حتی ورزشی به این سازمان واگذار نشد بلکه شهرداری از همان زمان معاونت فرهنگی را ایجاد کرد، چراکه مایل نبود قدرت فرهنگی خود را به سازمانی بدهد که بر آن نظارت نداشته و هیات امنای آن اکثرا از مجموعه شهرداری نبودند فلذا معاونت فرهنگی را گسترش داد و 4 درصد از بودجه خود را که باید به سازمان فرهنگی می‌داد، تخصیص نداد.
بودجه 150میلیاردی سازمان فرهنگی هنری در مقابل بودجه1500میلیاردی معاونت فرهنگی
تلاش سه ساله شورا بر بررسی سه پیشنهاد
شاکری با بیان اینکه سال 94 شهرداری به سازمان فرهنگی 150 میلیارد تومان بودجه داد که با جمع درآمدهایش می‌توان گفت که حدود 180 میلیارد تومان بودجه برای این سازمان در نظر گرفته شد، گفت: این در حالی است که در بودجه سال گذشته برای معاونت فرهنگی – اجتماعی شهرداری 1500 میلیارد تومان بودجه در نظر گرفت که این رقم دو سازمان حتی قابل قیاس هم نیست و نشان می‌دهد که در این سال‌ها نه تنها مصوبه مجلس اجرایی نشده بلکه به آن بی‌توجهی نیز شده و معاونت فرهنگی در کنار سازمان فرهنگی و هنری شکل گرفته و بزرگ شده است و طی سه سالی که از شورای چهارم می‌گذرد، ما نتوانسته‌ایم مدیریت شهری را مجاب کنیم که سه پیشنهاد را برای این دو سازمان موازی بررسی و یکی را اتخاذ کند.
(ادغام، انحلال یا مدیریت واحد) نسخه شورا برای دو سازمان موازی شهرداری
وی در تشریح 3 پیشنهاد برای سازمان فرهنگی و هنری و معاونت فرهنگی و اجتماعی گفت: در پیشنهاد اول یا باید براساس مصوبه مجلس کلیه امور فرهنگی، اجتماعی، هنری و حتی ورزشی به سازمان فرهنگی و هنری واگذار شود و سازمان فرهنگی – هنری و معاونت فرهنگی – اجتماعی با یکدیگر ادغام شوند و یا طبق پیشنهاد دوم یکی از این دو یعنی معاونت فرهنگی و سازمان فرهنگی – هنری منحل شوند که البته از آنجایی که سازمان فرهنگی و هنری مصوبه قانونی مجلس را دارد، به نظر می‌رسد که باید معاونت فرهنگی – اجتماعی شهرداری منحل شود. پیشنهاد سوم نیز مدیریت واحد است؛ چراکه سال‌ها به مصوبه مجلس بی‌توجهی شده و شهرداران زیادی تشخیص دادند که باید ابزارهای قدرت در معاونت فرهنگی را در دست بگیرند و نگذارند که این قدرت در یک سازمان دیگر که نظارتی بر آن ندارند، ایجاد شود و پیشنهاد می‌شود حداقل مدیریت سازمان فرهنگی – هنری و معاونت فرهنگی – اجتماعی واحد شود تا حداقل تصمیم‌ها هماهنگ و از انجام اقدامات موازی پرهیز شود.
مرز باریک اقدامات سازمان فرهنگی هنری و معاونت فرهنگی
رییس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران با بیان اینکه مرز بین اقدامات سازمان فرهنگی و هنری و معاونت فرهنگی – اجتماعی بسیار باریک و نازک است، گفت: مدیریت شهری اعلام کرده که سازمان فرهنگی هنری کارهای فاخر و مربوط به نظام را انجام می‌دهد و معاونت فرهنگی – اجتماعی کارهای عمومی‌تر در حوزه فرهنگ را انجام می‌دهد که البته این مرزها و تعابیر کارشناسی و تعریف شده علمی نیست و نوعی موازی‌کاری است و اگر عملکرد 700 صفحه‌ای که سازمان فرهنگی در اختیار ما قرار داده را نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که عموما کارهایی که در داخل این سازمان صورت گرفته مربوط به پرسنل است به گونه‌ای که مسابقاتشان عمدتا برای کارکنان برگزار شده و برنامه‌هایشان برای مناسبت‌ها و مراسم‌ها عمدتا مناسبتی – تک برنامه‌ای و بدون ارزش جریان سازیست و حتی آمارها نشان می‌دهد مجموع مخاطب‌هایشان بین 10 تا 100 هزار نفر متغیر است که در مقایسه با جمعیت تهران، بسیار ناچیز است و عمدتا آمارهایشان مربوط به برگزاری نمایشگاه‌های سطحی است که تاثیرگذاری‌شان بر عموم مردم هم بسیار کم است و حتی متاسفانه افراد تردد کننده در نمایشگاه را هم جزو افراد بازدیدکننده محسوب می‌کنند که این قابل قبول نیست.
سازمان فرهنگی_هنری عملکرد قابل قبولی نداشته
سازمانی با ساختار 400نفر اما با 2500پرسنل
سازمان فرهنگی _ هنری شهرداری مدیران کارآمد را منفعل می‌کند
شاکری با بیان اینکه اگر بگوییم سازمان فرهنگی و هنری به تناسب بودجه ای که دریافت می‌کند و در مقایسه با مراکز فرهنگی خصوصی و یا نیمه خصوصی ازاین دست عملکرد قابل قبولی نداشته است، بی‌راه نیست، گفت: به نظر من این سازمان به دلیل ضعف ساختار تشکیلاتی و فراوانی نیروی انسانی به کار گرفته شده ، حتی مدیران کار آمد خود را منفعل می کند چراکه این سازمان با 400 نیرو طراحی و آغاز به کار کرده و اکنون بحث حضور حداقل 2500 نیرو مطرح است . این در حالی است که ساختار این سازمان برای فعالیت 400 تن طراحی شده اما اکنون با لایه بندی جدید 2500 تن را دراین ساختار گنجانده اند و عناوین سازمانی را رو به بالا ارتقاء داده اند هرچند که به رغم وجود مدیران لایق، ساختار و نیروی انسانی دست و پا گیر، سازمان را زمین‌گیر کرده است.
رییس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران در احتمال نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به معاونت فرهنگی – اجتماعی گفت: دولت نباید ادعای بزرگی داشته باشد چراکه وزارت ارشاد دراین دوره عملکرد مشخصی نداشته و برخی از پدیده های ولنگاری فرهنگی نتیجه نگاه و رفتار این‌دوره مدیریتی است و نمی‌توان بخش فعالیت فرهنگی اجتماعی شهرداری که در قالب 354 سرای محله و با برنامه های متنوع صورت می گیرد ، به یکباره از بخش عمومی به بخش دولتی پیوند داد؛ بلکه حل مساله باید در چارچوب برنامه پنج ساله دوم شهرداری تهران که به تصویب شورای شهر و فرمانداری هم رسیده است صورت گیرد.
شاکری گفت: پرچمداری شورا و شهرداری در مبارزه با آسیب های متجاهر نوعی پیش دستی بود؛ چرا که قرارگاه مبارزه با آسیب های اجتماعی در وزارت کشور مستقر است و حرکتهای پیش دستانه بدون حضور اعضای این قرارگاه به نتیجه نخواهد رسید همان گونه که تنها ماندن شهرداری در ماجرای مبارزه با ناهنجاریهای انباشت شده محله هرندی با وجود هزینه های هنگفت به نتیجه نرسید و در خوش بینانه ترین وضعیت 10 درصد افراد تحت پوشش به زندگی خانوادگی برگشتند و 90 درصد بقیه آواره در مناطق همجوار رفتارهای گذشته را تکرار می‌کنند. نگاه فرآیندی به مساله و عملیات یکپارچه قرارگاهی راه اقدام عملی برای رسیدن به نتیجه است و نمی‌توان بی‌توجه به تولید و فرآوری مواد مخدر در کشور همجوار و خط سیر آن از جنوب شرق به شمال غرب و مقصد ترکیه و اروپا، اعتیاد و جرائم ناشی از آن را حل کرد.
تنها اسم صد معتاد بهبود یافته در بهاران را بدهید
پیشه کردن آزمون وخطا بدون داشتن پیوست مطالعاتی اقراربه نشدن بعداز هزینه است!
پاک شدگان برنامه‌های شهرداری حتی10درصد هم نیستند
وی حرکت با چراغ پژوهش و مطالعات پیش از مداخله رسیدن به هدف را ممکن دانست و به پافشاری نکردن شورا در ماجرای کسری بودجه شهرداری برای اطلاع یافتن از پیوست های پژوهشی مداخله در محله هرندی اشاره کرد و گفت: من در جلسه رای‌گیری اختصاص بودجه 400 میلیارد تومانی به هرندی اعلام کردم که در هیچ منطقی قابل قبول نیست که اعضا بدون قانع شدن و رویت مطالعات و پیوست‌ها بودجه را تصویب کنند ولی متاسفانه با وعده ارائه مطالعات در آینده شورا این بودجه را تصویب کرد اکنون با گذشت 2 سال از تصویب آن آیا شهرداری می‌تواند تنها اسم 100 نفر از معتادانی که جمع‌آوری، درمان و در بهاران ماندند و حالا به خانواده برگشتند را بدهد؟ این نتیجه در حالی است که شهرداری بودجه صددرصد را هزینه کرده اما پاک شدگان در فرآیند اجرای طرح حتی کمتر از 10 درصد هستند ونشان می دهد نبود پیوستهای مطالعاتی و مدل برون رفت از مشکل فیل شناسی در تاریکی و حرکت بدون چراغ پیمودن راه سنگلاخ در تاریکی شب است.
شاکری با بیان اینکه ما در توصیف و تحلیل مساله، آرمانی و عاطفی نظر می‌دهیم و با ایجاد جو و هیجان بدون فراهم کردن زیرساخت‌ها بودجه تصویب می‌کنیم، اما وقتی به مرحله عملیات می‌رسیم، می‌بینیم که مدیریت نیروی انسانی ، قدرت مانور و عملیات و نرم‌افزار کافی برای حل مشکلات را نداریم با تنها ماندن در صحنه می گوئیم نشد این اعلام اگر پیش از ورود به صحنه اقدام از مطالعات بدست می‌آمد جلوی هزینه های هنگفت گرفته میشد ولی پیشه کردن آزمون وخطا بدون داشتن پیوست مطالعاتی اقرار به نشدن بعد از هزینه است. شهرداری در پیوند با قرارگاه مبارزه با آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی می تواند پدیده های خارج از کلانشهر تهران را تحت کنترل و در محاسبات خود به حساب بیاورد و در داخل شهر نیز با کمک بهزیستی و سمن ها داخل خانواده‌ها را آسیب زدائی کند همراه نشدن اعضای قرارگاه امکان توزیع و تکثیر آسیب‌ها را بالا برد.
وی همچنین در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به برنامه‌های دولت برای شوراها؛ با بیان اینکه دولت و وزارت کشور مشی شورایی را بر نمی‌تابند و به نوعی می‌خواهند مجموعه سازمانی شوراها و شهرداری‌ها را در سراسر کشور از آن خود کنند، گفت: دولت شورا و شهرداری را قدرتی می‌داند که می‌تواند برای کشور آورده‌ای داشته باشد و احساس می‌کند برای حفظ اقتدار خود باید مدیریت شورا و شهرداری‌ها را در منظومه خود تعریف کند و این موضوع از لوایحی که به مجلس می‌برند و پیشنهاداتی که مطرح می کنند؛ مشخص است و حتی در برنامه پنج ساله ششم این رفتارشان مشهود است به گونه‌ای که وقتی پیشنهاداتشان برای شورا و شهرداری‌ها در برنامه 5 ساله در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب نشد، آن را مجددا به صحن مجلس آوردند و پیشنهادات متنوعی برای به چنگ‌آوردن اختیارات شوراها مطرح کردند و به نظر می‌رسد این تصمیم قطعه‌ای از یک پازل سیاسی است.
رییس کمیته فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه انتخاب مستقیم شهردار توسط مردم که از پیشنهادات دولت فعلی است، در راستای کم کردن قدرت شوراهاست و اگر این مهم رخ دهد، چیزی از اختیارات شورا باقی نمی‌ماند؛ گفت: کاهش تعداد اعضای شورای شهر که از سوی دولت پیشنهاد شده، هیچ منطق قابل قبولی ندارد و همچنین بی اعتنائی به مدیریت یکپارچه شهری و عدم اجرایی شدن پیشنهاد دولت‌های قبل مبنی بر عضویت شهردار تهران در هیات دولت به دلیل اهمیت تهران به عنوان پایتخت کشور و همچنین مجموع دیگر از رفتار و کردار کارگزاران نشان می‌دهد که دولت برنامه‌ای گسترده برای به چنگ آوردن شورا و شهرداری دارد و این موضوع در قالب برنامه و لوایح‌شان کاملا مشهود است.
وی افزود: بارها درباره نوپائی شورای اسلامی شهر در مقایسه با دیرپائی شهرداری‌ها و مدیریت شهری تبیین و تحلیل هائی را در صحن و کمیسیون شورا داشته ام و بر این باورم اگر دولت به مفهوم قوه مجریه شورا و شهرداری را رقیب خود بداند و تصمیم به انضمام و هضم آن در زیر مجموعه خود بگیرد گشایشی برای شهر و چابک بودن مدیریت شهری و مشارکت مردم در حل مسائل شهر ایجاد نخواهدشد. تجربه نظارتی مجلس شورای اسلامی برای کنترل قوه مجریه با اصلاحاتی می تواند الگوی مناسب نظارت شورای شهر بر شهرداری باشد و تجربه رای اعتماد همکاران رئیس جمهور از مجلس می تواند الگوی مناسبی برای رای اعتماد همکاران شهردار از شورای شهر مدل سازی شود. چنگ زدن به اختیارات شورا و شهرداری ها انگیزه حضور مردم و جایگاه نظارت ، هدایت و حمایت شورای شهر را از مدیریت شهری دچار آسیب خواهد کرد.